One thousand one hundred year old Poland

(from the series of history lessons in broken English)

If "broken" is not so strong, it is thanks to James C.Whitworth :) Thanks, Cass!

Pieskowa Skała

You are, dear guests, in a country whose written history begins almost exactly 11 centuries ago.

The first ruler was the legendary Piast and his son, already historical, whose existence is proved only forty years ago,

Prince Siemowit, began to build a nine hundred years of future. The future of independent state.

When the independence of Poland was lost, it remained still as its "transitional problems". As for the latter determination, you must know that it is in the Polish language of color ironic. Actually - auto - ironic..

Because polish people are very self-ironic, self - critical people. They have low self-esteem and complexes. This is the result of lost independence, power, pride and glory of old centuries.

But ad rem.

Siemowit's grandson, Mieszko, in the year 966, 1046 years ago, was baptized and established the first capital in Gniezno. Do not crowned.

Because not everyone managed to be crowned king. Each crowned king - it was a confirmation of independence. And this independence was never completely safe. A thousand years of treatments. From this eight hundred of successful.

A thousand years ago, around the year 1000 the Polish borders were roughly like today.

Eight hundred years of the reign of kings, forty-four portraits of the rulers in our official RETINUE of kings and princes. Three dynasties, eleven elective kings, including elective Waza. On average - Polish king reigned about twenty years. In practice - from a few months - to a half of century.

First  - Piast Dynasty  -  from the end of ninth century - 870 ??? - by 1386 - about five hundred years!

Second - Jagiellonian Dynasty - since 1386 to 1572 - nearly two hundred years

Third, "strange" elective - the Vaza, the three kings - the father and two sons: - eighty years (1587-1668)

And yet eight other elective kings - until year 1795.

Since the year 960, that is from the likely date of accession to the throne of the first documented Polish Prince Mieszko I - by the year 1795, when he resigned last Polish king, Stanislaw August, without putting up any resistance to the three powers in, Austria, Prussia (or Germany) and Russia - exactly 835 years.

Here's greatest kings, Golden Five:

Two Piast:

Boleslaw Chrobry (the Brave),

the son of Mieszko I (992 - 1025) - 33 years of rule, the first crowned king (1024), founder of the first regional power in the Oder, the Vistula, the Dnieper and Danube.

A friend of the Holy German Emperor Otto III, builder of the cathedral Archbishop of Gniezno, destined for Czech - Wojciech, the future saint Wojciech,  who instead of becoming a Polish bishop, became a martyr.

His body was purchased by the king from the Prussia people paying gold with a weight equal to the weight of the body of the bishop.

After the death of Otto, King Boleslaw waged victorious wars of his successor Henry, until the conclusion of the peace (1018). Then he turned to the east and struck his sword at the gate of Kiev, making notches in it. Mieszko and Boleslaw, father and son lie in the cathedral in Poznan Tum, one leaning on the cross, the other on the sword.

Atak

Źródło: Pinakoteka Zaścianek

Kazimerz Wielki (Casimir the Great),

son of Władysław Łokietek (Ladislaus the Short) - (1333-1370) - 37 years of rule, which were a long and fruitful, starting with the precarious position of ruler of  two districts his father acquired  - Little and Great Poland and dying, leaving the country strong in every respect: a modern, united and large, however, in danger.

Kazimierz reigned in a relatively quiet time, or maybe just his pragmatic  rather than combative policy was conducive to such times. In any case, he built many fortified castles, especially in the line of Czestochowa - Krakow.

He is the proper creator of the First Republic - multinational, tolerant, open to the world, with educated and politically mature elite and with the first university. The one, who found Poland built in wood and left it made of bricks. Poland, then became the undisputed power for three hundred years until the Swedish Deluge (1655).But this will be discussed later.

One Jagiellonian:

Wladyslaw Jagiello (1386-1434), reigned 48 years, the longest of all Polish kings, almost half a century!  Husband of the beautiful, beloved queen of Poles, Hedwig Anjou, who, in spite of foreign origin, reportedly even prayed in Polish. Queen , who funded restoration and improvement of the Cracow University (founded - 1364) with her ancestral jewels. The university is called today the Jagiellonian University.

Queen, like a wise queen of fairy tales, which, for the good of her kingdom, after great internal struggle, gave up on young love, She had the obligation but before she married Jagiello, had sent her most trusted courtier for reconnaissance.Zawisza of Olesnica had a closer look at the future monarch, Jagiello, took him up to the bath and told his mistress, "his face, the attitude and qualities," which completely calmed down Hedwig. She died young, one of her wishes was that Władysław married a granddaughter of Casimir the Great, Anna, and this is what happened.

Jagiello, Lithuanian - was beloved by all Polish people, however the Lithuanians, in turn, - not very much. And they're wrong. Deputy in mision from Polish lords revealed to him as the salvation of the Lithuanian nation, otherwise it would be a victim of the Teutonic order, just as the Prussians were. He was a good Litwin, a good Pole, the builder of a powerful state, the Republic of Two Nations, the founder of the Jagiellonian dynasty. Conqueror of the Teutonic Knights, the leader in one of the biggest battles, the most glorious of the Polish army, - the Battle of Grunwald (1410).

And two great elective kings:

Stefan Batory (1576-1586) - of the five kings - his Reign was shortest (10 years), some historians even believe that probably he did not die a natural death. Hungarien and the Great Pole, celebrated by our greatest poet of the Renaissance, John of Czarnolas (Orpheus Sarmatian).

Polish king, who did not speak Polish. During the stormy debates which took place in Latin, even sometimes when grabbing the sword, outraged at the audacity of speakers and recalling that he is not the painted king, when he reproached a certain priest that did not know Latin, the priest  retorted that it’s even stranger that a  Polish king does not know Polish. He showed great wisdom and political skill, talent of the military in the troubled times of war in the east (upper - Batory at Pskov, a painting by Jan Matejko) and build a rough friendship with the Hungarians, that survived until today.

"the Poles think, that although they had great benefits from the fair King Batory Reign, they suffered major damage - unbridled wantonness of the Hungarian army"- a witness  wrote at that time.

John III Sobieski (1674-1696) 22 years of rule. The last Polish king, who tried with varying degrees of success, and  in the end, without success, to rebuild the Polish power. Conqueror of the Turkish power, which at that time threatened not only Poland but the whole of Christianity and was able to conquer the Balkans and had already reached to Vienna.

It was his rescue of Vienna a most glorious victory, the last glorious battle of the First Republic, which probably saved Christian Europe from the hands of Great Power; the Muslim Ottoman Empire.  

Toward the end of his life Sobieski tried to overthrow the power of the Turkish, but not being able to encourage Christian allies.  When he died, Podole belonged to Poland. On the outskirts of Kamieniec, on the edge of Poland he built the Saint Trinity trenches. But he could not foresee that the former mortal enemy, after a hundred years woud turn into a loyal ally, who would never recognize Polish partitions.

Sobieski attempted to establish a new dynasty.That might reverse the disastrous course of events.Unfortunately, the nobility was staring at the golden freedom. Political reason was less and less.The subsequent kings Saxons and the last king, puppet Catherine, Stanislaw, they could not, or did not want to stop the fall.

Last battle in the Saint Trinity trenches, on the outskirts of Kamieniec was a hundred years later, between the Russian armies of Catherine the Great and the confederates from Bar, first insurgents trying to save Homeland from impending disaster.

The confederates were massacred by the Russians. Even the wounded.It should be noted that 100 years before the defenders were able to withdraw from the same fort Kamieniec with their guns.

And now, according to legend, each presentation at the Sultan Osmanii was accompanied by the Padishah question: "Where is the ambasador of Poland?"
And the answer was ever the same: "He has not arrived."

Tu Serce Polski, Tu mówi Warszawa

Padł On na posterunku - jak podcięty kwiat   

I skończył On zaledwie osiemnaście lat

Kto taki? Ot - powstaniec , obrońca Warszawy

Przed Gmachem telegrafów - wśród boju kurzawy    -

Kiedy? - w dwudziestym sierpnia - przy zdobyciu Pasty

W obronie swej Ojczyzny - jak Lachowie – Piasty

Pseudonim - miał Leszek - Walencki - nazwisko

Od Pasty - do P.K.O. - to już wszędzie blisko

Gdzie się mieścił Sztab Główny - Szpital - i mogiła

Tam Go brać koleżeńska w trumnie położyła.   –

I odebrał honory podchorąży młody 

Poświęcił czyste serce dla Polski swobody.

Poświęcił młode życia - dla kraju obrony   -

Za to Krzyżem Walecznych - został odznaczony.

Bohater wiersza to Zdzisław Benedykt Walencki, czwarte dziecko i jedyny syn Czesława Walenckiego, przedwojennego urzędnika państwowego i Agnieszki z Czarkowskich. Brat Janiny, Ireny i Haliny.  Rodzina mieszkała na warszawskiej Pradze i w czasie wojny prowadziła sklep na swojej ulicy. (cytaty za: blogerka Radia Wnet, S Gosia)

Jeden z wielu, Zdzisio

18-to letni chłopak dopiero przed samym Powstaniem ujawnił rodzicom, że jest w konspiracji. Zginął w walkach o Pastę. Został pochowany pod płytą chodnikową. Bezpieczny w grobie. Po Powstaniu wozem konnym został przewieziony przez Wisłę, na Cmentarz Bródnowski, do rodzinnego grobu.

Musiał chyba być kimś szczególnym, bo wprawdzie nie był odznaczony, jak twierdzi autor wiersza, ale jednak spośród osiemnastu tysięcy poległych powstańców jest nie tylko pamiętany ale upamiętniony, jeśli nawet tylko w poetyce praskiego folkloru.

Żołnierze Śródmieścia do końca sierpnia prowadzili, jak na powstańcze warunki, „normalną” wojnę. Ewakuowani,kanałami, na początku września, ze Starego Miasta, z tego kamiennego piekła ruin, waleczni, podziwiani przez Niemców, nawet w ich wojennych meldunkach, podkomendni Wachnowskiego budzili się w jakimś niemal bajkowym, bo normalnym świecie, gdzie był prąd, woda i … całe szyby. Wychodziły gazety, grało radio, działała policja i poczta, szpitale i kościoły, odbywały się śluby. Ludność, ta walcząca i „ta gotująca zupę i czarną kawę”, kochała się, cieszyła i smuciła, uprawiała poezję, śpiewała. Normalne, polskie, wolne życie. Za które kilkadziesiąt tysięcy ludzi w każdym wieku, ale głównie młodych, było gotowych oddać swoje życie.

Bo Polska wówczas nie była wolna.

Od wschodu okupowana przez wyzwoliciela, który zajmował się, oprócz walki z konkurentem, walką z Wolną Polską.

Po raz drugi, od roku 1920 wyzwoliciel zajmował się wyłapywaniem każdego Wolnego Polaka i obsadzaniem każdego stanowiska swoimi mianowańcami. Polscy mianowańcy utworzyli już „polski rząd” i właśnie w dniu 1 sierpnia nawiązali „stosunki dyplomatyczne” ze swoim panem. A legalny polski rząd walczył jeszcze zaciekle o swoją niezależną pozycję i o Państwo po wojnie. Po raz drugi, od roku czterdziestego zaczęły ruszać pociągi na wschód, nawet za koło polarne, z polskimi pasażerami. Po raz drugi zaczęły się zapełniać doły z polskimi trupami z dziurą w potylicy.

Od zachodu okupowana przez rannego, wściekłego psa, który w ostatnim roku wojny w szaleńczym paroksyzmie usiłował zabrać ze sobą do piekła jak najwięcej towarzyszy. I zasłużyć na największy i najgorętszy kocioł.

W stolicach świata odległych od tego dalekiego kraju znajdującego się w śmiertelnym uścisku dwóch zbrodniczych potęg siedzieli cywilizowani gentelmeni obdarzeni historyczną odpowiedzialnością. Mieli jednego ober- zbrodniarza – szaleńca za przeciwnika i drugiego arcyzbrodniarza – wujka Joe za sojusznika.

W imieniu tej zniewolonej Polski wystąpiło "trzystu" z warszawskich Termopil, i złożyło ofiarę całopalną. Stopniowo, niepostrzeżenie, od euforii wolności w godzinie "W", jak Wolność, do dna rozpaczy z powodu zawiedzionej nadziei.

Typowa tragedia. Ktoś szedł na śmierć dobrowolnie? Ktoś wolał umierać, zamiast kraść w kinie całusy  ukochanej? Ale gdyby nawet, ukochana by wzgardziła takim kimś.

„Grecka tragedia”, napisał jeden z ocalałych powstańców, profesor Witold Kieżun, opisując znane, ale ciągle lekceważone, fakty wzywania Warszawy do walki przez Sowietów, opuszczenia, właściwie zdrady sojuszników i cynicznego używania nieprzyjacielskich miast, jako obronnej osłony, przez Niemców (Nasz Dziennik, 1 sierpnia 2012).

„W świetle tych faktów (…) ukształtowała się sytuacja typowa dla tragedii greckiej: każde rozwiązanie jest niekorzystne, a w naszym przypadku tragiczne.”

Tak. Mamy w swojej historii autentyczną tragedię, wielotysięczną hekatombę. Hekatombę Wolnych Polaków. Czy mamy prawo o niej zapomnieć?

       Jeślibym, Panie Boże zapomniał o niej, Ty, Boże, zapomnij o mnie.

Czy mamy złorzeczyć przywódcom? Czy mamy raczej święty obowiązek czcić pamięć. Świętując.

Chyba nie ma obawy. Nie zapomnimy. Nie zapomną i „oni”, którzy przyjdą po nas.

Synowa siostry powstańca Zdzisia bloguje na portalu Radia Wnet. Żywa tradycja powstańcza.

Następne pokolenia

1 sierpnia 2012, wpół do ósmej rano. Przeciętne, polskie małżeństwo, „w pewnym wieku”, jedzie podwarszawską szosą samochodem. Radio włączone na falę Radia Warszawa.

Swoją drogą, co za niesamowity przypadek, że to najstarsze diecezjalne praskie radio, które Mąż pamiętał, jako właściwie amatorskie, prowadzone z parafii w Miedzeszynie przez jej budowniczego, księdza Tadeusza Łakomca, nazywa się tak prosto i pięknie. I żaden producent medialnej sieczki go nie wykupił. Nie sprofanował tej pięknej nazwy, tak, jak to się stało na przykład z Radiem Solidarność, zamienionym na brzęczącą i mainstreamową Eskę. Albo z telewizją Plus (przedtem – Franciszkanie), nadającą dzisiaj niezwykle powściągliwe, jak na telewizyjne standardy programy rozrywkowe (np.audycję „Goło i Wesoło”).

Nietknięte, co do formuły, Radio Warszawa z kolei transmituje rankami Radio Wnet. Radio Wnet tego dnia  akurat ma kłopoty z nadawaniem, prawie, jak powstańcze Radio Błyskawica, więc radzą sobie na razie sami. Nadają właśnie  jakąś głośną muzykę, której Żona nie może słuchać. Przycisza radio.

- Ależ, kochanie, to Lao Che śpiewa o Powstaniu. Młodzież kontynuuje tradycję. Na ochotnika. Bo w szkole ich nie za bardzo uczą o „martyrologii”. – protestuje, ale nie za bardzo, Mąż, w wieku powstańczej tradycji. Ale nie ma zamiaru umierać za Lao Che.


- Daj im Boże zdrowie, ale to już nie na moje nerwy, ta siekanina. – odpowiada stanowczo Żona – niech sobie młodzi przekazują tradycje patriotyczne po swojemu. Ja już je w sobie noszę. Po swojemu.

Tak. Forma przekazu jest zmienna. Tych Trzystu pod Termopilami nie umiało ani stepować ani rapować. Śpiewali na pewno na swój sposób pięknie, ale mamy dzisiaj, a raczej młodzi, „oni” mają dzisiaj swoje własne formy przekazu. Duch jednak - to nie forma. To całkowity brak formy. Nawet Gombrowicz by się nie przyczepił. Gdyby zrozumiał, co to jest polski Duch. Ja nie wiem. Mniejsza jednak o Gombrowicza.

W poszukiwaniu błąkającego się Ducha

Spójrzmy, jak się ma polski Duch dzisiaj. Czy go już całkowicie wyegzorcyzmowano? Lao Che jest nadzieją. Polski Duch się znów wzmaga. I jest inspiracją również dla zachodnich zespołów „młodzieżowych”, z jak najbardziej „cywilizowanego towarzystwa”, „z gwarancją wystarczającego zmodernizowania świadomości”. Na przekór starym, nie ogólnokrajowym,  wojewódzkim szczeniakom, dowodzącym samą swoją postawą, że nie ma czegoś takiego, jak Duch. Chyba, że oddech. Wczorajszy.

Ale są inne, poważniejsze i być może, bardziej symptomatyczne powody do optymizmu.

Oto jeszcze młody, w wieku chrystusowym, polski socjolog, specjalista od Ducha rozkładanego socjologicznym skalpelem na czynniki pierwsze, Michał Łuczewski pisze  w Plus – Minus z 28-29 lipca 2012. Te ironiczne cytaty w poprzednim akapicie, są od niego. Zanim jednak go znów zacytuję, skwituję pocieszające trwanie przy polskiej linii „przejętego” już przez mainstream dodatku do Rzepy, notabene powołanej do życia przez „Ślepca”, kilka lat po urodzeniu się socjologa . To też pocieszające. I znaczące dla tych smutnych, optymistycznych rozważań. Cytuję:

Upamiętnienie śmierci powinno nas wreszcie wybić z błogiego samozadowolenia. Zachwiać nasza pewnością. Kiedy ujrzymy zagładę jednego miasta sprzed kilku dekad, łatwiej nam będzie dostrzec katastrofę jednego samolotu sprzed dwóch lat. Wtedy okaże się, być może, że jesteśmy dłużnikami nie tylko wobec przeszłych pokoleń, ale również wobec naszych współczesnych.

(…)

Czy naprawdę nie widzimy wokół niezawinionego cierpienia, które powinno zostać odkupione? Czy wszyscy ci, którzy przeżyli, nie są winni czegoś tym, którzy umarli?

(…)

Wolimy spać i nic nie wiedzieć.

Czysty ton tego przekazu porusza i pociesza. Nawet, jeśli w niektórych momentach wzbudza wątpliwość. Zwłaszcza w kwestii „błogiego samozadowolenia” rad bym porozmawiać i popytać, co autor miał na myśli. Bo ja, jako żywo nigdzie wokół go nie widzę. U nikogo. Nawet u najzawziętszych wrogów Powstania a nawet u wrogów Polski. Co najwyżej nerwowość, resentyment, niechęć u jednych i uzasadnione poczucie krzywdy lub ucieczka od pamięci u drugich. No i nie wszyscy wolą spać. Głowa do góry!

W tym samym numerze Plusa – Minusa pada stwierdzenie klucz, spiżowym głosem profesora Andrzeja Nowaka. Słuchają go w cywilizowanych krajach studenci prestiżowych uniwersytetów, to chyba też jest dostatecznie cywilizowany?

Jeśli odrzemy polskość z tradycji romantycznej, to zostanie nam krzątanie się wokół ciepłej wody w kranie. Gdyby do takiej tylko krzątaniny zredukować polskość, to nic przecież nie zatrzymałoby nas w kraju; gdzie indziej są wszak lepsze drogi, lepsze krany…

No, niektórych już nie trzyma… Ale nie wszystkich. Ciągle nas jest więcej, i to trzy razy, niż „mądrzejszych od nas” Czechów. Ale jak długo? Jeszcze profesor Nowak:

Myślę, że mimo zaklęć krytyków polskiej martyrologii tradycja tej walki nigdy u nas nie zginie a Polacy nie zrezygnują z obrony swej tożsamości.

To były słowa wydrukowane w rozsądnym organie.

Ale jak współbrzmią z wypowiedzią wydrukowaną przez sekciarzy z Gazety Polskiej!

Nie można oddać polskiej historii w ręce ludzi, którzy chcą ją wykastrować z heroizmu. Nie można się godzić na takie opisy naszych dziejów, które w apoteozie czynu niepodległościowego widzą tylko cierpiętnictwo i przelaną beznadziejnie krew.

Nie ma Polski bez heroizmu.

Krzysztof Wołodźko, redaktor „Obywatela”, publicysta Deon.pl, członek zespołu „Pressji”

Serce Polski, matecznik Ducha

Warszawa dzisiaj, 1 sierpnia, nabiera blasku. Święto. Nikt jej go już nie odbierze. Dzisiaj już w całym Mazowszu rozlegną się syreny o godzinie 17-tej. Jeszcze ten blask nie do końca rozlał się na całą, wolną Polskę. Blask dumy, że nie poddaliśmy się w sytuacji beznadziejnej.

Właśnie teraz,  po 10 kwietnia patriotyzm budzi się, mimo rozhulanych piekielnych mocy…

Redaktorka Radia Wnet, Katarzyna Adamiak – Sroczyńska, siedząca w dniu 1 sierpnia 2012 roku przy redakcyjnym stoliku, ustawionym na placu Zamkowym, pełna animuszu, nie poddająca się nastrojowi zwątpienia i narzekania na trudności, woła, razem ze swoim rozmówcą:

Zróbmy ściepę narodową na film o polskim duchu! Zatrudnijmy najlepszego reżysera. O marynarzach w wojnie na morzach. O lotnikach w bitwie o Anglię i nie tylko.  O Powstaniu. O Pileckim. O Roju.

Spory między pułkownikiem Monterem i generałem Borem z jednej strony a generałami Sosnkowskim i Andersem o celowość wybuchu Powstania zostawmy. I między Kieżunem a Kirchmayerem. To inny porządek. To inna tradycja, odwiecznych, polskich, „potępieńczych” sporów.

Nie mylmy strat z tragedią. Nie mylmy klęski militarnej z chwałą Narodu. Z jego chwałą heroizmu polskiego Ducha.

Bijące serce Polski – Warszawa.